پيش از شروع جلسات موسيقي درماني، درمانگر مي بايست به ارزيابي كودك بپردازد؛ اين ارزيابي از طريق مشاهده رفتار كودك و دريافت اطلاعات لازم صورت مي گيرد. اطلاعاتي نظير : پيشينه اي از كودك، دسترسي به فرهنگ، سن، جنس و تجارب فرهنگي خانوادگي کوئک.
بايد توجه داشته باشيد، شروع كار با يك فرد اتيسم به راحتي صورت نمي گيرد بنابراين، بهتر است در جلسات اوليه روش صحبت صرف با كودك را كنار گذاشته و بيشتر به محرك هايي روي آوريم كه جنبه انگيزشي در كودك ايجاد مي نمايند.
در اين بين، از محرك هايي استفاده مي نماييم كه كودك توجه بيشتري را به سمت آن ها معطوف مي دارد.
يكي از اين ابزارها "خش خاشك ها" مي باشند.
خش خاشك ها: با ارتعاش در آوردن خش خاشك در اطراف قسمت هاي مختلف گوش كودك، نه تنها توجه وي را جلب نموده بلكه، سطح شنوايي كودك را مي سنجيد.
به خاطر داشته باشيد اشياء حتما رنگي باشند، زيرا رنگ يكي از فاكتورهايي است كه سبب جلب توجه كودك مي شود.
درصد خطاي كودكان با اختلال طیف اتیسم در دو حس بويايي و چشايي كمتر مي باشد، بنابراين اين كودكان در ابتدا هر وسيله اي را بو مي كنند و يا در دهان خود قرار مي دهند. از این رو به خاطر سپاريد كه همواره ابزارهايتان تميز باشند.
Rain يا باران: ابزاري است كه با تكان دادن آن به شيوه هاي گوناگون، صداي توليد شده متفاوت خواهد بود. به اين ابزار Rain گفته مي شود چون صدايي شبيه به صداي باران توليد مي كند.
توجه داشته باشيد تا جاي ممكن از ابزارهايي استفاده مي كنيم كه در اشكال هندسي گوناگون، رنگ هاي متنوع و جنس هاي مختلف باشند. هرچه كودك با ابزار بيشتری درگير شود، حركت بيشتري توليد شده و اين به نفع روند درمان مي باشد.
پيانو زدن با كودك: خيلي از كودكان با اختلال طیف اتیسم شنيداري هستند و نه ديداري. گاهي بايد شروع به نواختن پيانو كنيد، گاها در حين نواختن شعري را زمزمه كنيد، خواهيد ديد كه پس از مدتي كودك با شما همراه خواهد شد.
در كلاس موسيقي مهم ترين اصل، برقراري ارتباط بين درمانگر و كودك مي باشد. درمانگر توجه مي كند كه كودك ابتدا جلب كدام ساز مي شود، سپس شروع به كار كردن با آن ساز مي كند.
در مرحله بعدي، درمانگر واكنش كودك به صدا را مي سنجد. سپس بررسي مي كند كه كودك چه واكنش هايي نشان مي دهد، چه زماني با شنيدن آهنگ مي خندد ( رفتارهاي سايكوفيزيولوژيك )
يكي از موارد مدنظر درمانگر، فاكتورهاي هيجاني مي باشد. درمانگر توجه مي كند كه كودك با چه آهنگي آرام مي شود و از ريتم هاي آرامش بخش استفاده مي نمايد.
درمانگر مي تواند از طريق مصاحبه با مادر دريابد كه كودك از چه شعرهايي خوشش مي آيد.
همچنين، درمانگر از طريق كار با موسيقي ويژگي هاي حركتي و بدني كودك را در مي يابد. درمانگر مي فهمد كه كودك اتيسم كدام تيپ حركتي را دارد. اگر با كودكي مواجه باشد كه خودش به سمت چيزي نمي رود، درمانگر با ساز به سمت كودك مي آيد.
در خصوص آموزش يك حركت به كودك، مي توان با آموزش مهارت هاي حركتي ساده آغاز كرد. براي مثال مي خواهيد استفاده همزمان دست و پا را در هنگام نواختن ساز آموزش دهيد. براي شروع، به كودك آموزش مي دهيد كه تا زماني كه ساز ( الف ) را مي زنيد روي يك پايش بايستد.
زمانيكه كودك مي آموزد تا در حين نواختن ساز از دست و پايش استفاده كند، در واقع در حال برقراري ارتباط بين دو نيمكره مغز خود مي باشد.
بهتر است ابتدا هر حركت را خودتان انجام دهيد تا كودك خوب مشاهده كند، سپس با كودك همراه شويد اين سبب مي شود تا كودك از شما فيدبك ديداري و شنوايي بگيرد.
كلاس هاي موسيقي درماني عموما متشكل از : مربي ( دو يا سه نفر )، مادر و كودك با اختلال طیف اتیسم مي باشد. تنها در صورتي كه درمانگر قصد دارد تا بر روي دقت و تمركز كودك كار كند، از آوردن افراد ديگر به داخل اتاق اجتناب مي نمايد.
منبع: موسسه خیریه دوست اتیسم
